केंद्रीय लोकसेवा आयोग ( युपीएससी )
पूर्व परिक्षा - अभ्यासक्रम
पेपर १ - सामान्य अध्ययन
- प्रचलित घडामोडी (राष्ट्रिय व अंतरराष्ट्रिय )
- भारताचा इतिहास आणि स्वातंत्र समर
- भारताचा व् जगाचा भूगोल
- भारतीय राज्यपद्धती व् शाशनव्यवस्था
- आर्थिक व् सामाजिक विकास
- पर्यावरण, जैवविविधता व् जागतिक तापमानवाढ
- सर्वसाधारण शास्त्रे
पेपर २ - कल चाचणी
- आकलन व् सारांश कौशल्य
- व्यक्ती – व्यक्तीतील संबंध व सवांद कौशल्य
- तर्क सांगत आणि विश्लेशक कारणमीमांसा
- समस्या निर्मूलन व निर्णय घेणे
- बुद्धिमान चाचण्या
- गणिती कौशल्य
मुख्य परिक्षा - अभ्यासक्रम
सामान्य अध्ययन पेपर - (GS-I)
भारतीय संस्कृति व् वारसा, जग व समाजाचा इतिहास आणि भूगोल
- भारतीय कला, इतिहास, स्थापत्य
- आधुनिक भारताचा इतिहास ( १८ व्या शतकापासून )
- स्वांत्र्य लढा
- स्वातंत्र्यानंतरचे दृढ़ीकरण व् पुनर्रचना
- आधुनिक जगाचा इतिहास ( महायुद्धे, विचारधारा )
- भारतीय समाजाची वैशिष्टे, विविधता
- भारतातल्या विविध समस्या आणि उपाय
- जागतिकीकरणाचे भारतातील परिणाम
- सामाजिक एक्य, तणावाचे विषय, धर्मनिरपेक्षता
- जगाचा प्राकृतिक भूगोल
- जगातील नैसर्गिक साधनसंपति
- महत्वाच्या भौगोलिक संकल्पना व जीवसृष्टि
सामान्य अध्ययन पेपर - २ (GS-II)
घटना, शाशनयंत्रणा, प्रशासन सामाजिक न्याय व आंतरराष्ट्रिय संबंध
- भारतीय राज्यघटना
- केंद्र – राज्य सरकारची भूमिका, कामे व जबाबदाऱ्या
- शासनयंत्रणा अधिकार, वाद, निराकरण व संस्था
- भारतीय घटनात्मक पद्धतीची इतर राष्ट्रांशी तुलना
- संसद व राज्य विधिमंडळांची भूमिका समस्या
- लोकप्रतिनिधी , प्रशासन, न्यायव्यवस्था, दबावगट
- घटनात्मक नियुक्त्या, नियामक, अर्ध न्यायालयीन संस्था
- सरकारी धोरणे व सहभाग, विकास, स्वयंसेवी संस्था
- आरोग्य,शिक्षण, कल्याणकारी योजना व दारिद्र्य
- पारदर्शक प्रशासन उत्तरदायित्व व संगणकिकरण
- सनदी सेवांची भूमिका, भारत व शेजारी राष्ट्रे
- विकसनशील देश, प्रादेशिक जागतिक गट व भारत
समान्य अध्ययन पेपर ३ (GS-III)
तंत्रज्ञान आर्थिक विकास, जैवविविधता, पर्यावरण, सुरक्षा व आपत्ती व्यवस्थापन
- भारतीय अर्थव्यवस्था, नियोजन, साधनसंपत्ति, रोजगार
- सर्वसमावेशक विकास, शासकीय अंदाजपत्रक
- कृषि-पाणी, साठवण- वितरण, माहिती तंत्रज्ञान
- विनपण, किमान आधारभूत किमती, पशुपालन
- अन्न्प्रकिया उद्द्योग, साखळी व्यवस्थापन
- जमीन सुधारणा, उदारीकरण, पायाभूत सुविधा
- गुंतवनुक मोड़ेल्स
- दैनदिन जीवनातले शास्त्र- तंत्रज्ञान, बौद्धिक स्वामित्व
- पर्यावरण, ह्रास, प्रदुषण, आपत्ती व्यवस्थापन
- सुरक्षेला आव्हान, राष्ट्रहिन घटक, सोशल नेटवर्किंग
- संघटित गुन्हेगारी, दशातवाद, मनीलोंड्रिंग लॉंडिरंग
- सुरक्षा दले, यंत्रणा, त्यांचा जबाबदाऱ्या व अधिकार
समान्य अध्ययन पेपर ४ (GS-IV)
नितिमुल्ये, एकात्मता, प्रवृत्ती
- मानवी कृतींवर व समाजावर होणारे नितिमत्तेचे परिणाम
- सार्वजानिक व् खाजगी नातेसंबध व नैतिकता
- थोर नेते, समाजसुधारक, प्रशासकांच्या जीवनातून धड़े
- कुटुंब समाज, शिक्षणसंसंस्थाची नीतीमत्तेतील भूमिका
- आशय, विचार, व कृती यांचे वागनुकीशी नाते
- राजकारणातील नीतिमत्ता व प्रवृत्ती
- सामाजिक प्रभाव पंथ, नागरी सेवांसाठी प्रवृत्ती
- मुलभुत मुल्ये, निपक्षपातीपणा, समर्पण, संवेदनशीलता
- बुद्धिमत्तेविषयी व् संकल्पना व त्यांचे उपयोजन
- भारतातील व जगातील विचारवंतांचे योगदान
- आंतरराष्ट्रिय संबंधातील नीतिमत्ता
- स्वच्छ प्रशासन, माहितीचा अधिकार, नागरिकांची सनद, कार्यसंस्कृति, आर्थिक शिस्त, भ्रष्टाचाराचे आव्हान
Organized Seminar for the aspirants of Competitive Exams with Bunts Sangha Mumbai.